Yeniden Yükselmenin İmkanı; Miraç 

Yeniden Yükselmenin İmkanı; Miraç

Çeşitli dinlerde din kurucuları, din adamları, kahramanlar ve benzeri kişilerin metafizik âleme yükselişini konu alan birçok tasavvur bulunmaktadır.

A- Bilinen Bütün Dini Geleneklerde Yükseliş Motiflerine Rastlanmaktadır.

1- Yahudilikte: İlyas hortumlar arasında ilahi âlemlere yükselir, yine İdris Tanrı’ya yürür ve gözden kaybolur.

2- Hıristiyan metinlerinde: Pavlus semavi âlemlere seyahat yapar.

3- Sabii metinlerde: Dinanukht ilahi âlemlere yükselir ve burada yaşadığı tecrübeleri dönüşte insanlara anlatır.

4- Gnostik metinlerinde: Âdem, Şem, Mani ve benzeri kişiler ilahi âlemlere yükselişleri anlatılır.

B- İslamda Yükseliş Haklılığı Ya Da Mesajların Meşruluğunu İspat İçin Değildir

Mucize ve mucizevi olaylar bir dinî tebliğ vasıtası olarak da görülmez.

وَمَا مَنَعَنَا أَن نُّرْسِلَ بِالآيَاتِ إِلاَّ أَن كَذَّبَ بِهَا الأَوَّلُونَ وَآتَيْنَا ثَمُودَ النَّاقَةَ مُبْصِرَةً فَظَلَمُواْ بِهَا وَمَا نُرْسِلُ بِالآيَاتِ إِلاَّ تَخْوِيفاً

“Bizi (Kureyş'in istediği) ayetlerle (mucizeleri) göndermekten alıkoyan şey; ancak öncekilerin onları yalanlamış olmalarıdır. Semud'a da gözleri göre göre bir dişi deve vermiştik de, ona zulmetmişlerdi. Halbuki Biz; ayetleri ancak korkutmak için göndeririz.” İsra, 59.

C- Miraç Müminlerin İmanını Test Etmiştir.

Hz. Peygamberin İsra ve Miraç tecrübesinde müşriklerden ziyade inananların Hz. Peygamber’e imanlarının test edilmesidir. Buradaki amaç, onun risaletine iman konusunda mü’minlerin sınanmasıdır ve Hz. Ebubekir başta olmak üzere mü’minler “o diyorsa doğrudur” şeklindeki tavırlarıyla Kur’ân’a ve Hz. Peygamber’in risaletine olan sadakatlerini ifade etmişlerdir.

D- Müşrikler, Miracı Alay Konusu Yapmışlardır

Müşriklerin peygambere eleştirileri (Beklentileri)

أَوْ يَكُونَ لَكَ بَيْتٌ مِّن زُخْرُفٍ أَوْ تَرْقَى فِي السَّمَاء وَلَن نُّؤْمِنَ لِرُقِيِّكَ حَتَّى تُنَزِّلَ عَلَيْنَا كِتَاباً نَّقْرَؤُهُ قُلْ سُبْحَانَ رَبِّي هَلْ كُنتُ إَلاَّ بَشَراً رَّسُولاً

Yahut da altundan bir evin olsun veya göğe yükselesin. Oradan bize okuyacağımız bir kitab indirilinceye kadar, senin yükselmene de inanmayacağız. De ki: Tenzih ederim Rabbımı. Ben, peygamber olarak gönderilmiş bir beşerden başkası değilim. İsra, 93.

E- Hz. Peygamber’in Tavrı

قُلْ سُبْحَانَ رَبِّي هَلْ كُنتُ إَلاَّ بَشَراً رَّسُولاً

De ki; “Rabbimi tenzih ederim. Ben ancak Rasul olarak gönderilen bir beşerim.”

Burada vurgulanan şey, onların istedikleri şeyi yapıp gerçekleştirme konusunda bir görevi ya da yetisi olmadığı, kendisinin yegâne görevinin risalet olduğudur. İnanan inanır inanmayan inanmaz.

On İki Yönlendirici İlke

İTİKAD

لاَّ تَجْعَل مَعَ اللّهِ إِلَـهاً آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُوماً مَّخْذُولاً

Allah ile birlikte başka bir tanrı edinme, yoksa kınanmış ve yalnızlığa itilmiş olarak kalırsın. İsra, 22.

الَّذِي جَعَلَ مَعَ اللَّهِ إِلَهاً آخَرَ فَأَلْقِيَاهُ فِي الْعَذَابِ الشَّدِيدِ

Ki o; Allah'tan başka bir ilah edinmiştir. Haydi siz ikiniz, onu en şiddetli azabın içine atın. Kaf, 26 

İBADET

وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَاناً إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلاَهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلاً كَرِيماً İsra:23-25

Hz. Peygamberin en çok beğendiği davranış: vaktinde kılınan namaz ve ana babaya iyilik yapmaktır. Müslim, iman,137-139. 

İHSAN

وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيراً

Onlara merhamet ederek tevazu kanadını indir ve de ki: "Rabbim!, Tıpkı beni küçükken koruyup yetiştirdikleri gibi sen de onlara acı." İsra, 24

رَّبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَا فِي نُفُوسِكُمْ إِن تَكُونُواْ صَالِحِينَ فَإِنَّهُ كَانَ لِلأَوَّابِينَ غَفُوراً

Rabbınız; nefislerinizde olanı en iyi bilendir. Eğer salihlerden olursanız muhakkak ki O; kendisine dönenler için Gafur'dur. İsra, 25.

Hz. Peygamber: (sas) Anne babasına ya da onlardan sadece birine yaşlılık günlerinde yetişip de Cennete giremeyen kimse perişan olsun, perişan olsun, perişan olsun. Müslim, birr, 9,10. 

İNFAK

وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلاَ تُبَذِّرْ تَبْذِيراً

Akrabaya, yoksula ve yolda kalmış yolcuya haklarını ver, fakat saçıp savurma. İsra, 26

إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُواْ إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِرَبِّهِ كَفُوراً

Çünkü saçıp savuranlar şeytanların kardeşleridir. Şeytan ise Rabbine karşı çok nankörlük etmiştir. İsra, 27

وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَاماً

Onlar ki; infak ettikleri zaman, ne israf ederler, ne de cimrilik. İkisi arasında orta bir yol tutarlar. Furkan, 67 

İKTİSAT

وَلاَ تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِكَ وَلاَ تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَّحْسُوراً

Eli sıkı olma, büsbütün eli açık da olma. Sonra kınanır ve çaresiz kalırsın. İsra, 29. 

RIZIK TEVEKKÜL

- İsra:31 وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُم إنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْءاً كَبِيراً Yoksulluk korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin. Onları da, sizi de biz rızıklandırırız. Onları öldürmek gerçekten büyük bir günahtır.

Hz. Peygamber: (sas) Her kim çocukları yüzünden bir sıkıntıya uğrar da onlara iyi bakarsa, bu çocuklar onu cehennem ateşinden koruyan bir siper olurlar. Buhari, edep 18.

AHLAK

وَلاَ تَقْرَبُواْ الزِّنَى إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاء سَبِيلاً

Zinaya yaklaşmayın. Çünkü o, son derece çirkin bir iştir ve çok kötü bir yoldur. İsra:32

Zinaya götüren sebepler ortadan kaldırılmalı:

1. Evliliğin teşvik edilmesi,

2. Evliliğin kolaylaştırılması,

3. Sarhoş edici maddelerden uzaklaştırılması alınabilecek bazı tedbirlerdir.

CAN EMNİYETİ TOPLUMSAL BARIŞ

وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالحَقِّ وَمَن قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَاناً فَلاَ يُسْرِف فِّي الْقَتْلِ إِنَّهُ كَانَ مَنْصُوراً

Haklı bir sebep olmadıkça, Allah'ın, öldürülmesini haram kıldığı cana kıymayın. Kim haksız yere öldürülürse, biz onun velisine yetki vermişizdir. Ancak o da (kısas yoluyla) öldürmede meşru ölçüleri aşmasın. Çünkü kendisine yardım edilmiştir. İsra:33.

EMANETE RİAYET

وَلاَ تَقْرَبُواْ مَالَ الْيَتِيمِ إِلاَّ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوْفُواْ بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْؤُولاً

Rüştüne erişinceye kadar, yetimin malına ancak en güzel şekilde yaklaşın, verdiğiniz sözü de yerine getirin. Çünkü söz (veren sözünden) sorumludur. İsra:34.

ÖLÇÜ TARTI AHLAKI

وَأَوْفُوا الْكَيْلَ إِذا كِلْتُمْ وَزِنُواْ بِالقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلاً

Ölçtüğünüzde ölçmeyi tam yapın, doğru terazi ile tartın. Bu daha hayırlı, sonuç bakımından daha güzeldir. İsra:35

SORUMLULUK BİLİNCİ

وَلاَ تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولـئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً

Hakkında kesin bilgi sahibi olmadığın şeyin peşine düşme. Çünkü kulak, göz ve kalp, bunların hepsi ondan sorumludur. İsra:36

Tahmin ve şüphe ile birilerini suçlamamak gerekir. Hüküm verirken iyice araştırarak, soruşturarak vermek gerekir. Etraflıca ve derinlemesine vakıf olmadan bir düşünceye bir fikre kapılıp gitmek insanının başına işler açar ondanuzak durmak gerekir. Görmediğini gördüm, duymadığını duydum, bilmediğini biliyorum diyerek insanları saptırmanın ağır bir vebal ve büyük bir sorumluluk olduğu unutulmamalıdır. Asılsız ve yanlış bilgiye dayanarak yapılan her işin ağır hesabı olacaktır.

TOPLUMSAL AHLAK

وَلاَ تَمْشِ فِي الأَرْضِ مَرَحاً إِنَّكَ لَن تَخْرِقَ الأَرْضَ وَلَن تَبْلُغَ الْجِبَالَ طُولاً

Yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Çünkü sen yeri asla yaramazsın, boyca da dağlara asla erişemezsin. İsra:37

Hz. Peygamber: (sas) Kim Allah için mütevazi olursa Allah onu yüceltir. Müslim, birr,69.

Sonuç

كُلُّ ذَلِكَ كَانَ سَيٍّئُهُ عِنْدَ رَبِّكَ مَكْرُوهاً

Bütün bu sayılanların kötü olanları Rabbinin katında sevimsiz şeylerdir. İsra:38

ذَلِكَ مِمَّا أَوْحَى إِلَيْكَ رَبُّكَ مِنَ الْحِكْمَةِ وَلاَ تَجْعَلْ مَعَ اللّهِ إِلَهاً آخَرَ فَتُلْقَى فِي جَهَنَّمَ مَلُوماً مَّدْحُوراً

Bunlar, Rabbinin sana vahyettiği bazı hikmetlerdir. Allah ile birlikte başka ilah edinme. Sonra kınanmış ve Allah'ın rahmetinden kovulmuş olarak cehenneme atılırsın. İsra:39

Yirmi üçüncü ayetten otuz sekizinci ayete kadar on dört yasak on bir de emir zikredilmiştir. Bu emirler silsilesi “sadece Allaha kulluk edin” şeklinde başlayıp, “sakın Allahtan başka ilah edinme” diye bitmesi en önemli meselenin tevhit olduğuna işaret etmektedir. Tevhid olmadan, iman olmadan sadece amel işlemenin Allah katında bir değeri yoktur. Yüce Allah bizi, evlatlarımızı ve bütün milletimizi bu ilkeler doğrultusunda hareket edenlerden eylesin.

Talip Akbaş / Vaiz