Mal çok faydalı da olur, zararlı da olabilir. Eskilerin ifadesiyle mal hem zehirdir hem de panzehirdir. Onun için Resûlüllah (s.a.v.): 
إِنَّ لِكُلِّ أُمَّةٍ فِتْنَةً وَفِتْنَةُ أُمَّتِي الْمَالُ.
"Şüphesiz her ümmetin bir fitnesi vardır. Benim ümmetimin fitnesi de maldır" buyumuştur. (Tirmizî, Zühd, 26)

Öyleyse insanın bu fitneden ve onun zehrinden kendini koruması gerekir. Bunun için de malı helal ve meşru yollardan kazanıp, dinen meşru olan yerlere harcamalı.
Bilindiği gibi yılan zehirli bir yaratık olup zararlı olduğu gibi, faydalı da olabilir. Birini sokup zehirini akıtırsa zararlı olur, hatta onun ölümüne de sebep olabilir. Ama zehiri alınıp panzehire çevirilirse kendisi için de, başkası için de faydalı olur. Nitekim Resûlullah şöyle buyurmuştur: 
إِنَّ هَذَا الْمَالَ خَضِرَةٌ حُلْوَةٌ، مَنْ أَصَابَهُ بِحَقِّهِ بُورِكَ لَهُ فِيهِ
“Bu dünya malı çekici ve tatlıdır kim helal yollardan onu elde etmeye çalışırsa kendisi için bereketli ve hayırlı olur." (Tirmizi, Zühd, 41)

نِعْمَ الْمَالُ الصَّالح لِلرَّجُلِ االصَّالح
“Salih kimse için helalinden kazanılmış mal ne güzeldir.”
Mevlana Hazretleri de bu hususta şöyle der:
“Aslında bu dünya bir zindandır, biz de bu zindanda bulunan mahpuslarız. Ey Hakkı arayan kişi zindanın duvarını del de, kendini kurtar!

Dünya nedir? Dünya Allah’ı bilmemek, Allah’dan gafil olmaktır. Yoksa kumaş, para, kadın ve evlat değildir. 
Malı Allah rızası için kazanırsan, öyle mal hakkında Peygamber Efendimiz, “helal mal Salih kimse için ne güzeldir, ne hayırlıdır” buyurdu.
Geminin içindeki su, gemiyi batırır. Gemi altındaki su ise gemiyi kaldırır, sırtında taşır.
Ağzı kapalı, içi hava ile dolu olan bir kâse derin ve uçsuz bucaksız su üstünde yüzüp gider.
İşte bir kalpte kanaat havası oldukça, dünya denizine batmaz, o denizin üstünde durur.
Bütün bu dünya, onun mülkü olsa bu mülkün onun gözünde hiçbir kıymeti ve değeri yoktur.
Şu halde gönlü “Min ledün” ilmiyle yani ilahi aşk havası ile doldur da ağzını bağla ve mühürle!”
(Şefik Can, Mesnevi, I, 83;.Tahiru'l-mevlevi, Mesnevi, s. 49)

Sahabe-i Kiramdan Sa’d b. Ubâde (r.a.) Allah'a şöyle dua derdi: “Allah’ım bana izzet/ululuk bahşet; cömertlik olmadan ululuk olmaz, mal olmadan da cömertlik olmaz. Allah’ım az mal bana yaramaz. Ben de onunla salah bulamam.” (İbn Sa’d, Tabakât, III, 614; İbn Hacer, el-İsâbe, II, 30)

Cenap Şahabettin de: “Para akıllıların dostu, akıl-sızların düşmanıdır.” derdi
Yazımızı aşağıdaki beyitle noktalayalım:
Ey birader dinle pendim, varsa malın sakla tek
Düşmanına kalsın kalırsa, dosta muhtaç olma tek.