• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/insanveislam.org/
  • https://twitter.com/insanuislam











Doç. Dr. Durak PUSMAZ
Trakya Üniv. İlahiyat Fak. Em. Öğr. Üyesi
Tûba
23/06/2017

Öğrencilerime genellikle isimlerinin anlamını sorar, eğer Kur’an ve hadis kaynaklı ise yerine göre bazı açıklamalarda bulunurum. Bu isimlerden biri de Tûbâ’dır.
Kızlarımıza isim olarak verilen Tûbâ kelimesi Arapça kökenli olup iyi, güzel, hoş olmak anlamında olan tâbe yetîtbu tîb kökünden mastardır. 

Ayrıca kelime isim ve sıfat olarak da kullanılmaktadır. İsisim olarak cennetteki bir ağacın ismi veya cennetin isimlerinden bir isimdir.

Sıfat olarak ‘Tûbâ’ kelimesi ism-i tafdil olup etyabü lafzının müennesi/dişilidir, ‘daha hoş ve güzel, daha iyi ve hayırlı, daha mesut ve bahtiyar’ gibi anlamlara gelmektedir.
 
Tûbâ kelimesi hem Kur’an-ı Kerim’de hem de hadis-i şeriflerde geçmektedir. Ra’d suresinin 29. Ayetinde iman edip salih ameller işleyenler için iki mükâfat vaat edilmektedir. Bunlardan biri Tûbâ, diğeri de hüsnü meâb’tır. Ayet şöyledir: 
الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ طُوبَى لَهُمْ وَحُسْنُ مَآبٍ
"İman edip güzel amel edenler için Tûbâ ve hüsnü meâb vardır.” (Ra’d, 13/29)

Ayette geçen "tûbâ" dünyada verilecek olan güzel, mutlu bir hayatı, ahrette ise içinde sürekli olarak kalacağı güzel ve ebedi yurdu ve bu yurttaki görülmemiş güzellikte nimetleri ifade etmektedir.

Hüsnü meâb ise dönülüp varılacak güzel mekân demektir.
Tuba kelimesi hadis-i şeriflerde de zikredilmektedir. Bunlardan birkaç tanesini kaydediyoruz:
طُوبَى لِلْغُرَبَاءِ "، فَقِيلَ: مَنِ الْغُرَبَاءُ يَا رَسُولَ اللهِ؟ قَالَ: " أُنَاسٌ صَالِحُونَ، فِي أُنَاسِ سُوءٍ كَثِيرٍ، مَنْ يَعْصِيهِمْ أَكْثَرُ مِمَّنْ يُطِيعُهُمْطُوبَى لِلْغُرَبَاءِ "، فَقِيلَ: مَنِ الْغُرَبَاءُ يَا رَسُولَ اللهِ؟ قَالَ: 
" أُنَاسٌ صَالِحُونَ، فِي أُنَاسِ سُوءٍ كَثِيرٍ"
Birdefa Peygamber Efendimiz: 
“Gariplere ne mutlu!” buyurdu. Denildi ki:
“- Yâ Resulellah! Garipler kimlerdir?” Efendimiz: 
“- Bir çok kötü kimseler içerisinde bulunan Salih kimselerdir” buyurdu. (Ahmed, Müsned, XI, 231)
ِطُوبَى لِمَنْ شَغَلَهُ عَيْبُهُ عَنْ عُيُوبِ النَّاسِ
“Kendi kusuru, kendisini başkalarının kusurunu araştırmaktan alıkoyan kimseye ne mutlu!” (el-Fethu’l-Kadîr, II, 48)

طُوبَى لِمَنْ طَالَ عُمُرُهُ وَحَسُنَ عَمَلُهُ"
Ömrü uzun olup da ameli güzel olan kimseye ne mutlu!” (el-Fethu’l-Kadîr,II, 48)
طُوبَى شَجَرَةٌ فِي الْجَنَّةِ مَسِيرَةُ مِائَةِ عَامٍ، ثِيَابُ أَهْلِ الْجَنَّةِ 
تَخْرُجُ مِنْ أَكْمَامِهَا 
Peygamber Efendimiz bir hadis-i şeriflerinde:
“Tûbâ cennette bir ağaçtır. Büyüklüğü yüz yıllık yürüyüş mesafesi kadardır. Cennet elbiseleri de onun tomurcuklarından yapılır.” buyurmuştur. (Ahmed, Müsned, XVIII, 211)

Tûbâ ağacı edebiyatımızda da zikredilmektedir. 
Nitekim Yunus Emre bir dörtlüğünde şöyle der:
Salınır tuba dalları,
Kur'an okur hem dilleri,
Cennet bağının gülleri,
Kokar Allah deyu deyu.



526 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

İLİM, KÖLEYİ KRAL MERTEBESİNE YÜKSELTİR - 14/12/2018
İLİM, KÖLEYİ KRAL MERTEBESİNE YÜKSELTİR
KUR’AN’DA KUSUR ARAYANIN HALİ PERİŞAN OLUR - 02/12/2018
KUR’AN’DA KUSUR ARAYANIN HALİ PERİŞAN OLUR
CANLARINI VE MALLARINI CENNET MUKABİLİNDE SATANLAR - 27/11/2018
CANLARINI VE MALLARINI CENNET MUKABİLİNDE SATANLAR
HERKES KENDİ AKLINI BEĞENİR - 17/11/2018
HERKES KENDİ AKLINI BEĞENİR
KÖTÜLÜĞÜ İYİLİKLE SAVMAK - 13/11/2018
KÖTÜLÜĞÜ İYİLİKLE SAVMAK
HZ. EBU BEKİR’İN YÜKSEK ZEKÂSI VE İNCE ANLAYIŞI - 11/11/2018
HZ. EBU BEKİR’İN YÜKSEK ZEKÂSI VE İNCE ANLAYIŞI
BÜTÜN İNSANLAR TAKVA İLE MUHATAP - 09/11/2018
BÜTÜN İNSANLAR TAKVA İLE MUHATAP
MUTTAKİLER CÖMERTTİRLER - 06/10/2018
Muttakiler çok cömert kimselerdir, mallarını Allah yolunda harcamaktan zevk alırlar. Kur’an-ı kerimde onların bu cömertliklerine yer yer atıfta bulunulur. 
ÖYLE YEMİN OLMAZ - 08/06/2018
İslam dini sadece insanlarla Yaratıcı arasındaki münasebetleri tanzim eden bir din değil, aynı zamanda insanların birbirlerine karşı görev ve sorumluluklarının olduğunu belirten, sosyal yönü de olan bir dindir.
 Devamı
Üye Girişi
Aktif Ziyaretçi26
Bugün Toplam1996
Toplam Ziyaret4726491
MAKALELER
EĞİTİM SUNUMLARI