İmam nikahı geçerli midir?
İmam nikahı geçerli midir?
Öncelikle şunu vurgulamak gerekir ki, evlilik ciddi bir meseledir. Doğru olan, evlenmenin resmiyet içerisinde yapılmasıdır. Dinî literatürde “imam nikahı” diye bir kavram yoktur.
İslâmi hükümlere göre nikah, evlenme ehliyetine sahip ve evlenmelerinde dini açıdan bir engel bulunmayan kadın ile erkeğin (veya vekillerin) şâhitlerin huzurunda, birbirleriyle evlenmeleri konusunda karşılıklı rızâlarını ifâde etmelerinden (îcap ve kabulden) ibaret bir akittir (Mevsılî, el-İhtiyâr, III, 82; Kâsânî, Bedâiü’s-sanâî, II, 229).
Bu itibarla, nikahın mutlaka din görevlisi veya bir başka şahıs tarafından kıyılması gerekmez. Burada nikah kıyan şahsın görevi, evlenenlere nikahın akdi için gereken şartları yerine getirmek ve bu akdin resmen tescil işlemini yapmaktır.
Nikah taraflar açısından çok önemli sonuçlar doğuran ciddî bir akittir. Nikahta sadece tarafların rızasıyla yetinilmeyip ayrıca, en az iki şâhidin bulunmasının ve bazı ictihad farklılıklarıyla birlikte nikahın ilan edilmesinin ve velinin izniyle yapılmasının şart koşulması (bkz. Şâfiî, el-Ümm, 5/21; Sahnûn, el-Müdevvenetü’l-Kübrâ, 2/165; İbn Hazm, el-Muhallâ, 9/31-32; İbn Rüşd, Bidâyetü’l-Müctehid, II, 17; İbn Kudâme, el-Muğnî, 7/5), nikahın öneminin ve dinimizin bu konudaki hassasiyetinin bir göstergesidir.
Dinî nikah yapılmadan önce resmi nikahın yaptırılması kanuni bir zorunluluktur. Esasen resmi nikah dinin öngördüğü koşullara göre akdedildiğinde bu nikahtan sonra imam nikahı veya başka adlar altında kıyılan nikahlar, önceki nikahın tekrarından başka bir anlam ifade etmez. Ancak, bu vesile ile yeni evlenen çiftlere nasihat verilmiş ve dua edilmiş olur.
Buna göre, resmi nikah, imam nikahı veya dini nikah şeklinde bir ayrımda bulunmak doğru değildir. Çünkü nikah, medeni bir sözleşmedir.
Nikah kıyıldığında dinen evlilik hayatı başlar ve karı-koca arasında bir takım haklar tahakkuk eder. Günümüzde bu haklar, evlilik resmen tescil ettirilmeksizin korunamadığından, evlenecek kişilerin resmi nikah kıyılmadan, dinî nikah kıydırmaları kanunen yasak olduğu gibi dinen de doğru değildir.
Bu itibarla evlenmeye karar veren kişilerin öncelikle, kanunen yetkili olan merciye başvurarak nikahlarını tescil ettirmeleri gerekir. Ancak, isteyenler resmi nikahtan sonra ayrıca “dini nikah” denilen ve toplumumuzda yaygın olan töreni de gerçekleştirebilirler.
