Taraflar belli bir süre içerisinde alım satım akdini bozmayı şart koşabilirler mi?

Taraflardan biri veya her ikisi belli süre içinde akdi bozmayı veya devam ettirmeyi şart koşabilirler. Buna “hıyâru’ş-şart” (şart muhayyerliği) denilir. Ancak bu durum alım satım akdi gibi, karşılıklı rıza ile feshi mümkün olan lâzım/bağlayıcı akitlerde söz konusu olabilir.

Alım satımdan vazgeçmek için şart koşulabilecek süreyi, İmam Ebû Hanife, Hz. Peygamber (s.a.s.)’in bir hadisinde muhayyerlik süresi üç gün geçtiği için (İbn Mâce, Ticaret, 42) en çok üç gün olarak kabul etmektedir. İmam Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed ise tarafların bu süreyi serbestçe belirleyebileceklerini, bu sürenin belirli olmak kaydıyla sınırlı olmadığını ifade etmişlerdir (Merğînânî, el-Hidâye, Beyrut, ts. III, 29-31). Mecelle’de insanlar arasındaki muameleler için ikinci görüş daha uygun bulunarak şöylece düzenlenmiştir: “Bayi (satıcı) veya müşteri yahut her ikisi birden müddet-i ma’lûme (belirli süre) içerisinde bey’i (satışı) feshetmek yahut icâzet ile infaz eylemek (yürürlük kazandırmak) hususunda muhayyer olmak üzere bey’de (satım akdinde) şart kılmak caizdir.” (Mecelle, madde, 300)