• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/insanveislam.org/
  • https://twitter.com/insanuislam











Yapılan bir satım akdi hangi durumlarda hukuki sonuç doğurmaz?

Yapılan bir satım akdi hangi durumlarda hukuki sonuç doğurmaz?

 

Hanefî hukukçular, akdin aslî unsurlarını (asl) ve tamamlayıcı şartlarını (vasf) birbirinden ayırarak, birinci durumda yani akdin aslî unsurlarındaki bir eksikliğin akdi “batıl/hükümsüz”; ikinci durumda yani akdin vasıflarındaki bir eksikliğin ise akdi “fâsid” kılacağını söylemişler ve akdi “sahih”, “fâsid” ve “batıl” olmak üzere üçe ayırmışlardır. Buna göre akit sahihse hukuki sonuç doğurur, batıl ise doğurmaz. Fasit ise malın müşteri tarafından kabzedilmiş olması, mala üçüncü bir şahsın hakkının bağlanması gibi durumlarda hukuki sonuç doğurur, aksi halde doğurmaz (Merğînânî, el-Hidâye, Beyrut, ts. , III, 42; Mevsılî, el-İhtiyâr, İstanbul, ts. , II, 198-199).

 

Şartlarındaki eksiklik nedeniyle alış-veriş akdinin batıl olmasını gerektiren kurucu unsurlar; akdin sîğası (icab-kabul), tarafları ve konusu şeklinde belirlenmiştir. Dolayısıyla, aslî unsurlarının bulunmadığı veya kuruluş (in’ıkad) şartlarının eksik olduğu durumlarda alış-veriş akdi, şeklen mevcut olsa bile, hukuken hükümsüz sayılır. Bu şekilde herhangi bir hüküm doğurmayan alış-veriş akdinde, müşteri tarafından teslim alınan mal aynen duruyorsa, satıcıya iade edilir; zayi olması halinde ise, mal mislî ise mislinin, değilse kıymetinin tazmîn edilmesi gerekir. Mesela; akıl hastasının, mümeyyiz olmayan çocuğun alım-satımı, leş ve domuz gibi haram bir malın alım-satımı, ayrıca icab ve kabulün açık, birbirine uygun ve bitişik olmaması gibi durumlarda yapılan alış-veriş akdi, hiçbir hukuki sonuç doğurmaz (Merğînânî, el-Hidâye, Beyrut, ts. , III, 42; Mevsılî, el-İhtiyâr, İstanbul, ts. , II, 198-199).

 

Diğer mezheplere mensup âlimler ise, eksikliğin akdin aslına yönelik olması ile vasfına (niteliklerine) yönelik olması arasında bir fark gözetmemiş; her iki durumda da akdin batıl/hükümsüz olacağını ifade etmişlerdir (Desûkî, Hâşiye, III, 54).

Üye Girişi
Aktif Ziyaretçi9
Bugün Toplam1361
Toplam Ziyaret4725856
MAKALELER
EĞİTİM SUNUMLARI