Hz. Âişe (r.a.) Hz. Peygamber (s.a.s.) ile evlendiğinde kaç yaşındaydı?
Hz. Âişe (r.a.) Hz. Peygamber (s.a.s.) ile evlendiğinde kaç yaşındaydı?
O dönemlerde, insanların doğum ve ölüm tarihlerini tespit ile ilgili sağlıklı kayıtlar tutulmadığı için Hz. Aişe annemizin doğum tarihi de kesin olarak bilinmemektedir. Rivayetler derlenirken ve biyografiler kaleme alınırken doğru-yanlış birtakım bilgiler kaynaklarda yer almıştır. Doğru bilgiye ulaşmak için bütün bilgileri değerlendiren sağlıklı bir yol izlemek gerekmektedir. Önce şu ifade edilmelidir ki, İslam’a düşman olan ve sürekli kendileri lehine koz arayan müşrikler Resulullah (s.a.s.) zamanında hiçbir zaman bu konuda onu suçlayan bir tutum sergilememişlerdir. Konu, yakın zamanlarda bazı kaynaklardaki bilgileri tek yönlü olarak ele alan müsteşrikler ile kimi İslam karşıtları tarafından gündeme getirilmiştir. Meseleyi kısaca şöyle açıklayabiliriz:
1- Hz. Aişe’nin Resulullah (s.a.s.) ile evlendiği zaman yaşının büyük olduğu, ablası Esma’nın biyografisinden anlaşılmaktadır. Bu kaynaklar Esma’dan bahsederken onun, yüz yaşındayken, hicretin 73. yılında vefat ettiğini kaydetmektedir. O halde Esma hicret vaktinde yirmi yedi yaşındaydı. Hz. Aişe ablasından on yaş küçük olduğuna göre, onun da hicrette tam on yedi yaşında olması icap eder.
2- Tarih kaynaklarında ilk Müslümanların isimleri zikredilirken “yaşı küçüktü” kaydı ile Hz. Aişe’nin de ismi geçmektedir. Bir çocuğun 6 veya 7 yaşında irade beyanında bulunduğu dikkate alınırsa, Hz. Aişe’nin risaletten yani Hz. Peygamber (s.a.s.)’in Peygamberlikle görevlendirildiği 610 yılından 6 veya 7 yıl önce, yani 603 veya 604 yılında doğduğu anlaşılmaktadır. Hz. Peygamber’le (s.a.s.) 622 veya 623 yılında evlendiğine göre Hz. Aişe annemizin yaşı tam bir genç kızlık yaşları olmaktadır.
3- Yine kaynaklarda yer aldığı üzere, Hz. Aişe annemizin Mekke yıllarıyla ilgili olarak anlattığı bazı hatıralar onun İslam’ın ilk yıllarında olup bitenleri bilen, değerlendiren bir yaşta olduğunu, dolayısıyla doğum tarihinin risaletten yani 610 tarihinden 6-7 yıl önce olduğunu göstermektedir. Söz gelimi, onun risâletten kırk yıl önce gerçekleşen ve tarih belirlemede bir kıstas olarak kabul gören Fil hadisesinden geriye kalan iki kişiyi Mekke’de dilenirken gördüğünü söylemesi; Mekke’nin en sıkıntılı günlerinde Allah Resûlü’nün sabah-akşam kendi evlerine geldiğini ve bu sıkıntılara dayanamayan babası Hz. Ebû Bekir’in de Habeşistan’a hicret teşebbüsünde bulunduğunu detaylarıyla birlikte anlatması; ilk defa namazın ikişer rekat farz kılındığını, mukim olanlar için daha sonraları onun dört rekata çıkarıldığını, ancak sefer durumlarında yine iki rekat olarak bırakıldığını ifade etmesi gibi pek çok nakil ve hatıra onun daha ilk günlerden itibaren gelişmeleri takip edebilecek bir çağda olduğunu göstermektedir.
4- Bu konudaki tarih kaynaklarındaki bilgileri mukayeseli olarak inceleyen alimler, Hz. Aişe annemizin zayıf bir bünyeye sahip olduğunu, nişanlandığında ve evlendiğinde yaşının küçüklüğü ile ilgili rivayetleri “o görünümde olduğu” şeklinde yorumlamak gerektiğini belirtmektedir.
