Dr. Hüseyin KAYAPINAR
Din İşleri Yüksek Kurulu Eski Başkanı
Zekât, İslâm’ın üzerine bina edildiği beş temelden birisidir.[1] Hz. Ebû Bekir’in, Resûlullah’ın vefatından sonra zekât vermek istemeyen kabilelere; “namazla zekâtının arasına ayıranlarla savaş ederim” diyerek askerî müdahalede bulunma kararlılığı gösterdiği bir ibâdettir.[2] Kur’ân’ın ifadesiyle fakirin zenginin malındaki hakkı[3], temizlemesi için zenginden alınması gereken bir maldır.[4] Hz. Peygamber Muâz b. Cebel’i Yemen’e gönderirken, onları imana çağırmasını, kabul ederlerse namazı, onu da kabul ederlerse Allah’ın, mallarında zenginlerinden alınıp, yoksullarına verilen zekâtı farz kıldığını haber vermesi talimatını vermiştir.[5]
Bu âyet ve hadisler gösteriyor ki, yoksulların zenginlerin malında hakları vardır. Bu hak dinî literatürde zekât veya sadaka olarak ifade edilir.
Zekâtın iki ayağından birisi zenginlik, diğeri de yoksulluktur. Yani zengin yoksula verecektir. İşaret edilen âyette zekât alınacak malların cinsleri sayılmamakta “zenginlerin malları” denilmektedir. Asr-ı saâdette ve müctehit imamların döneminde insanların ellerindeki varlıklar; taşınmazlar, hayvanlar, altın-gümüş (para) ve ticaret mallarıdır. Dolayısıyla Resûlullah’ın zekâtla ilgili hükümleri ve müctehitlerin ictihadları bu mallara münhasır kalmıştır. Belirttiğimiz dönemlerde olmayıp, günümüzde ortaya çıkan birçok zenginlik kalemi vardır. Bu zenginliklerin zekâtının nasıl verilmesi gerektiği incelenmeye muhtaçtır.
Bu yazımızda yeni varlıkların zekâtı ile ilgili detayları tümüyle incelememiz imkânsızdır. Biz bunlardan bir kısmını kısaca ele alıp ilgili tartışmalara göz atacağız. Bazı konularda sesli düşüneceğiz. İnanıyoruz ki zekât konusundaki güncel sorunlar, ilim adamları tarafından enine boyuna tartışılmaya, gerekirse yeni ictihadlar yapılmaya muhtaçtır. Bunların alt yapısını hazırlamakta en önemli görev Din işleri Yüksek Kurulu'na ve akademiye düşmektedir. Kanaatim odur ki, bugünkü uygulamada yoksullar zenginlerin mallarındaki haklarını tam olarak alamamakta, zekâtla zenginlerin malları ve kendileri temizlenip arınamamaktadır. ....
YAZININ DEVAMINI OKU>>>
