• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/insanveislam.org/
  • https://twitter.com/insanuislam











“Vahdet-i vücûd” hakkında bilgi verir misiniz?

“Vahdet-i vücûd” hakkında bilgi verir misiniz?

 

Vücudun birliği anlamına gelen “vahdet-i vücûd”, tasavvufî bir terim olarak, bütün varlıkları Cenab-ı Hakk’ın isim ve sıfatlarının zuhur mahalli kabul edip gerçek vücud olarak Allah’ı bilme ve tanıma esasına dayanan bir düşünce anlayışının adıdır. Vahdet-i vücûd, bu âlemde gerçek varlık olarak sadece Hakkı kabul edip, öteki varlıkların vücudunu, O’na nispetle bir takım hayal ve gölgelerden ibaret görmektedir. Tasavvuf anlayışına göre vahdet-i vücûd mertebesine ancak hal ile ulaşılabilir. Hal ile ulaşmak, nefs ile mücâhede, sâlih amellere devam, dünyaya karşı meyil ve muhabbeti azaltmak, zikre devam etmek, gönlü mâsivâ kirinden temizlemek ve bu suretle kalbi Allah’ın isim ve sıfatlarının nurlarına ayna olacak bir duruma getirmekle mümkün olur. Vahdet-i vücûd derecesine ulaşan kimse; kalbî keşiflere ve manevî olgunluklara nail olsa bile bunları Hakk’tan bilir ve kendisinde bir varlık görmez. Bu düşünce tarzı bütün tasavvuf erbabınca kabul edilmiştir.

 

Vahdet-i vücûd fikirinden ilk defa, Bâyezıd-i Bestâmî, Cüneyd-i Bağdâdî ve Hallac-ı Mansûr söz etmiş ise de, bu anlayışı ilk kez sistemleştiren İbn-i Arâbî olmuştur. İbn Arabî’ye göre, varlık bir tek hakîkatten ibaretti. Çeşitlenme ve çoğalma dış duyuların oluşturduğu zâhiri bir şeydir. Allah, mutlak varlıktır. Varlığının sebebi yoktur. O kendi zatıyla vardır. O’nu bilmek varlığını bilmektir. Zatının hakîkatini bilmek mümkün değildir. Allah ezelde vardı ve kendisiyle birlikte hiçbir şey yoktu. Allah bizi bu şeklimizle yaratacağını biliyordu. Eğer bilmeseydi yaratamazdı. Bu şekli başka yerden de almadı. Çünkü kendisinden başka bir varlık yoktu. Demek ki Allah’ın bilgisinde bizim şeklimiz vardı. O halde biz bilkuvve O’nda vardık. Düşünce halindeki varlığımız, yani Allah’ın bizim hakkımızdaki bilgisi kendi kıdemiyle kadimdir. Çünkü bilgi O’nun sıfatıdır. Kendisi gibi sıfatı da ezelîdir. Allah bizi yaratacağını ve şeklimizi sonradan bilmiş olamaz. Allah âlemi yaratmak isteyince kendisinden heba denilen bir hakîkat tecelli etti, göründü, taştı. Sonra Allah kendi nuru ile bu heba’ya tecelli etti. Bütün âlem bilkuvve bu heba’da vardı. Hebâ’da bulunan her şey Allah’ın tecelli nurunu yeteneği nispetinde aldı. Bu nuru en çok alan akıl oldu. Bu suretle Allah’ın nurunun tecellisinden heba, heba’nın tecellisinden âlem meydana geldi. İbn Arabî’ye göre kâinat işte bu şekilde Allah’tan sudur etmiştir. Fakat Allah ile aynı mâhiyette değildir. Mümkün varlıklar önce yok iken sonradan Allah’tan sadır olmuştur. İbn A’rabî’ye göre âlem beş mertebede meydana gelmiştir: Alem-i lâhut, âlem-i ceberût, âlem-i melekût, âlem-i şuhûd ve insan-ı kâmil. Allah’ın isim ve sıfatlarının sonu olmadığı için âlemin de sonu yoktur. Kainat Allah’ın isim ve sıfatlarının yekunu olduğu gibi insan da kâinatın küçük bir örneği olarak Allah’ın isim ve sıfatlarının yekunudur. Allah mutlak gizlilik derecesinden mertebe mertebe inerek varlıkları meydana getirmiştir. Bazı kelâmcılar vahdet-i vücûd anlayışına karşı çıkmışlardır.

Üye Girişi
Aktif Ziyaretçi13
Bugün Toplam1069
Toplam Ziyaret4707360
MAKALELER
EĞİTİM SUNUMLARI